CV oluşturma, kuramsal çerçevede özgeçmiş yazımı, CVlerin profesyonel hayatta değerlendirilmesi, benim 1990 yılından beri anlattığım ve değerlendirme sürecinde bulunduğum bir konu … Bu konunun üzerinde hem teorik hem pratik deneyimim olduğundan cv’lerle ilgili biraz farklı düşünüyorum.
“CV (Curriculum Vitae)” yani Türkçe’siyle “Hal Tecümesi” bizim kendimizi, yorum katmadan ve kronolojik olarak ifade ettiğimiz bir belgedir. Bu belgeye yaratıcı cümleler ve farklı düzenlemeler getirmek, okunmasını güçleştirir. Belki, Amerika’da “Resume” denen ve ülkemizde de aynı isimle kullanılan “özet özgeçmiş” lerimizde, “resume”lerin yapısı gereği biraz daha yaratıcı bilgi verebiliriz. Ya da, şimdi farklı elektronik özgeçmiş oluşturma platformlarında olduğu gibi, sadece geçmiş bilgilerimizi değil aynı zamanda kişilik özelliklerimizi, yetkinlik ve yatkınlıklarımızı da ortaya koyan farklı bilgileri aktarabiliriz. Ancak günümüzde geçerli olan yaygın CV tanımında bunlar hala tam olarak yerleşmemiştir. Gerek kariyer sitelerinde, gerek Avrupa Birliği gibi oluşumların özellikle gençlere yönelik oluşturduğu formatlarda ne talep ediliyorsa onu yazmak gerekir. (Bu konuda daha önce yayınladığım blog yazım “Özgeçmişimi Hazırlıyorum”a bakabilirsiniz). Kısaca “CV yaratıcı olursa etkili olur” fikri henüz tartışma aşamasındadır ve CV değerlendiricilerin, çoğu zaman yaratıcı eklemelere ayıracağı vakitleri olmadığından ne talep ediliyorsa onu vermek doğru olur.
Bu konuyla ilgili akılda kalıcı bir örnek verelim ve bunu atletizm karşılaşmasındaki hız koşularına benzetelim . Koşucuların hangi parkuru hangi kulvarda koşacakları baştan bellidir ve kulvarlarından dışarı çıkıp yaratıcı ataklarda bulunamazlar. Bulunurlarsa yarışma dışı kalırlar. İşte CV yazımı da böyledir. En iyiyseniz bile sizden bekleneni yapıp kendi kulvarınızda, ya konulan kurallara uygun koşarsınız ya da yarış dışı kalırsınız. CV sizin yarışta kalmanızı sağlayan belgedir ve standart beklentileri karşılamak zorundadır. Sonrasında mülakat hakkı elde edince durum farklı olur. Orada yaratıcılık, iletişim teknikleri, beden dili konuları çok işe yarar.
Önemli ve mutlaka bilinmesi gereken diğer bir unsur ise , CV’nin iş bulmak için yazılmayacağıdır. CV, ilgili pozisyon için değerlendirilecek gruba girmek için yazılır. Yani “iyi yazılmış bir CV size iş bulmaz ama kötü yazılmış bir CV sizi kesinlikle kulvar dışına atar” ve değerlendirilmenizi engeller. O nedenle yaratıcı CV yerine doğru ve iyi yazılmış profesyonel bir CV ile kulvarda kalıp değerlendirilmeye alınmayı hedeflemek gerekir. Başvurulacak işte özellikle yaratıcılık aranacaksa o zaten eleme süreçlerinde adayın karşısına çıkacaktır. Ayrıca özel beklentiler için “ön mektup”, “motivasyon mektubu” veya akademik platformlarda daha çok kullanılan “niyet mektubu” , farklılıkları yazabilmek için kullanılabilecek araçlardır . Bunları da yazıp hazır bulundurmak ve istenildiğinde göndermek uygun olur.
Son olarak “MUTLU CV” yazma konusunu gündeme getirmek isterim. Bu kavram benim son dönemde bulup kullanmaya başladığım bir kavramdır. “MUTLU CV: İçindeki bilgilerle, önce cv yazanı sonra da onu okuyanı mutlu eden CV demektir” Açıklaması da şöyle olmaktadır. Yazdığınız CV ‘yi önce siz okuyun ve içerik size bile anlamlı gelmiyorsa başkaları için hiçbir anlam ifade etmeyeceğini baştan düşünün. CV’nizin kesinlikle doğru bilgilerle yazılmış olması ve içinize siniyor olması gerekir. Mutlu CV aynı zamanda ışıldar. Göstermek istediğiniz şeyler yıldızlar gibi parlar ve okuyanın ilgisini çeker.